1. Pi gwo tranbleman tè te rive mayitid 9,5 nan peyi Chili nan lane 1960. Li te lakòz yon tsunami gwo konstriksyon gaye plis pase 10,000 km.
2. Tranbleman tè 2011 la toupre Japon ogmante vitès wotasyon Latèrakousi jou a pa 1.8 microseconds.
3. Chak ane Apeprè 1,500 tranblemanntè rive nan Japon.
Tranbleman tè konsekans
4. Estrikti achitekti Enka a te ekstrèmman rezistan a aktivite sismik. Masonry a itilize pa Enka yo te kapab reziste pi gwo tranbleman tè a.
5. Tranblemanntè yo fè dlo nan lò.
6. Apre yon tranblemanntè ki gen grandè 8,0 nan vil Meksik an 1985, prèske tout timoun ki fenk fèt te siviv nan yon lopital tonbe pandan 7 jou san manje, dlo, chalè oswa kontak imen.
7. Tranbleman tè 16 desanm 1811 la te lakòz yon ti bout tan koule nan kèk pati nan Rivyè Misisipi an.
8. Everest wotè diminye pa 2.5 cm apre tranbleman tè a 2015 nan Nepal.
9. Nan 132 AD Envantè Chinwa te kreye sismograf, ki nan moman tranbleman tè a jete yon boul kwiv nan bouch dragon an ak bouch krapo a.
10. Apeprè 500,000 tranblemanntè detekte chak ane. Apeprè 100,000 nan yo ka santi yo ak 100 nan yo lakòz kèk domaj.
11. Yon tranbleman tè mwayèn dire apeprè 1 minit.
12. Latranblad kapab leve nan kèk ane apre tranbleman tè prensipal la.
Kat tranbleman tè
13. Anviwon 80 pousan nan gwo tranblemanntè sou Latè rive tou pre Ring nan dife - Yon zòn ki gen fòm Horseshoe nan Pasifik la kote anpil plak tektonik yo jwenn.
Dezyèm rejyon tranbleman tè ki pi pwisan yo rele "Mediterane pliye senti"ki gen ladan peyi tankou peyi Turkey, peyi Zend ak Pakistan.
14. Tranbleman tè a 1201 nan pati lès Mediterane a te vin pi move nan istwaki te touye plis pase 1 milyon moun.
15. Syantis yo kwè ke bèt ka santi tranbleman ti tay anvan yon tranbleman tè. Petèt bèt santi siyal elektrik ki soti nan orè anba tè.
Tranbleman Tè an 2004 nan Oseyan Endyen an
16. Tranbleman tè 2004 Oseyan Endyen an te dire prèske 10 minit - sa a tranbleman tè ki pi long lan.
17. Yon tranbleman tè ka libere enèji dè santèn de fwa enèji a lage lè yon bonm nikleyè tonbe nan Iwochima nan 1945.
18. Anvan yon tranblemanntè, yon odè dwòl ka parèt nan rezèvwa yo ak kanal yo. Sa a se koze pa liberasyon an nan gaz anba tè. Tanperati dlo anba tè ka monte tou.
19. Yo rele tranbleman tè a sou lalin nan "moonquake"Moonquakes yo anjeneral pi fèb pase tranblemanntè yo."
20. Tranblemanntè yo anjeneral ki koze pa latwoublay jewolojik, men kòz yo kapab tou glisman teren, tès zam nikleyè ak aktivite vòlkanik.
Pi gran tranblemanntè yo (depi 1900)
1. Gwo tranbleman tè Chilyen, 1960
Episant - Valdivia, Chili
2. Tranblemanntè nan Great Alaska, 1964
Ground Zero - Prince William kanal
3. Tranblemanntè Oseyan Endyen, 2004
Nasyonal - Sumatra, Endonezi
4. Sendai Tè an Ayiti, 2011
Episant - Sendai, Japon
5. Tranbleman tè ak tsunami nan Severo-Kurilsk, 1952
5. Poseidon - "Latè Shaker"
Nan ansyen Grès, moun ki kwè ke bondye nan lanmè a, Poseidon, ki lakòz tranblemanntè. Pandan yon raj, Poseidon frape tè a ak triyo l 'yo ak sa a lakòz yon tranbleman tè. Konpòtman agresif enprevizib li te fè l 'tinèl Latè Shaker la.
6. Tranblemanntè nan Endyen
Nan mitoloji Endou, Latè a se ki te fèt nan plas pa uit elefan jeyan, ki balans sou do a nan yon tòti, kanpe sou yon koulèv jeyan koulèv. Si nenpòt nan bèt sa yo deplase oswa deplase, yon tranbleman tè rive.
7. Tsunami
Yon tranbleman tè anba lanmè a kapab lakòz yon tsunami ki vwayaje nan tout direksyon nan yon vitès ki rive jiska 970 km. Lè tsunami a rive nan litoral la, vag la leve nan yon wotè ki gen plis pase 30 mèt, ki lakòz destriksyon masiv.
8. Pewouvyen an lavalas
Pi move lavalas nan istwa ki te koze pa yon tranbleman tè ki te fèt nan Perou nan 1970. Yon vag 800-mèt nan glas, labou ak wòch tonbe desann soti nan mòn Huascaran nan yon vitès nan 400 km / h. Li antere tout ti bouk tout anba, li touye plis pase 18,000 moun.
Enfòmasyon enteresan
Nan eta a nan Kalifòni, USA, gen vil la nan Parkfield, yon pon nan ki kòmanse sou yon plak tektonik ak mennen nan yon lòt.
Lalin lan tou detanzantan sijè a jolts anba sifas la - nati yo se enkoni.
De mil ane de sa, ansyen astwonòm Chinwa a Zhang Heng envante Capteur a tranbleman, "sant" yo sis san kilomèt de tèt li.
Ansyen Enka envante kalite tranblemanntè ki reziste nan bilding yo.
Moun yo te aprann predi iminan vini nan yon dezas mòtèl soti nan konpòtman an nan bèt domestik, kòmanse vin trè enkyete ak sove lwen sit la nan yon dezas nan lavni yon ti tan anvan li. Konsènan konpòtman an nan bèt kay, opinyon yo nan syantis yo te divize. Kèk nan yo kwè ke bèt santi tranbleman ki toujou twò fèb pou moun a yon avi, pandan ke lòt moun panse ke bèt sans siyal elektwomayetik ki envizib pou moun ak yo "voye" pa wòch yo ki kòmanse deplase.
Karakteristik jeyografik yo
Yon kèk enfòmasyon enteresan sou tranblemanntè yo se karakteristik yo ki géographique nan fenomèn sa a.
- Apeprè yon milyon tranblemanntè rive chak ane, men pifò pa poze yon menas akòz feblès yo, an mwayèn de fwa nan yon mwa gen tranbleman grav, men règleman imen yo pa toujou nan plas yo.
- Pouvwa tranbleman tè a se konsa ke li kapab libere dè santèn de fwa plis inite enèji pase 1945 lè bonm nikleyè a te tonbe sou vil Japonè nan Iwochima.
- Tranbleman fò yo ka pote pa sèlman glisman teren, men tou, lòt dezas - lavalanch nèj ak tsoumani.
Dezas
Dezas ki te lakòz chanjman jeyografik:
- 1139, tè yo nan Azerbaijan modèn: youn nan "dans yo sou latè" ki pi pwisan nan istwa te desann yon mòn nan gwo larivyè Lefrat la, ki patisyon li ak "te fèt" nan Goygol Lake.
- 1556, Lachin: pwòp tèt ou-fè tranbleman tè ki ka touye moun - touye plis pase uit-san moun.
- 1811, USA: larivyè Lefrat la Mississippi nan kèk kote koule nan direksyon opoze a.
- 1920, Lachin, Gansu pwovens: De san mil moun te mouri anba yon glisman tè ki pi terib ki te koze pa yon tranbleman tè.
- 1960, Chili: tranbleman tè a ki pi pwisan nan istwa resan - mayitid li yo te 9.5 soti nan 10.
- 1970, Perou: lavalas nan pi gwo ki te koze pa latranblad te vole sou mòn Huascaran nan yon vitès nan 400 kilomèt pou chak èdtan, kouvri plizyè koloni, touye plis pase 18,000 moun.
- 2010, Chili: lavil la nan Concepcion deplase 3 mèt sou bò la.
- 2011, Japon: ochilasyon nan Latè nan alantou aks li ogmante pa 16 santimèt.
- 2015, Nepal: Everest "tonbe" pa 2 santimèt.
Plak danse anba sifas la nan planèt nou an te epi li rete yon eleman enkontwolab, yon sous dezòd. Yo raple nou ki jan fèb "wa a nan lanati" se devan pouvwa endonptabl li. Yon moun kapab sèlman espere ke lespri yo syantifik nan tan kap vini an pral finalman kapab kwape sa a eleman natirèl kòm byen, tankou dife, dlo, ak van yo te deja fè limanite itil.
12. kote ki pi souvan nan tranblemanntè
Prèske 80% nan pi gwo tranblemanntè Latè rive tou pre Ring nan Ponp Volkanik Pasifik la, ki se yon rejyon Horseshoe ki gen fòm nan Oseyan Pasifik la kote anpil plak tektonik yo jwenn. Dezyèm zòn sismik ki pi se zòn ki rele senti Mediterane a, ki gen ladan peyi tankou peyi Turkey, peyi Zend ak Pakistan.
Tranbleman tè a pi move
Tranbleman tè ki pi grav nan mond lan te fèt nan 1556 nan santral Lachin. Li te frape yon zòn kote pifò moun t ap viv nan twou wòch ki te soti an wòch. Kay sa yo te tonbe pandan tranbleman tè a, e yo te tiye sou 830,000 moun. An 1976, yon lòt tranbleman tè te fèt nan Tangshan, Lachin, ki te touye plis pase 250,000 moun.
Ki sa tranblemanntè nan lavni nan San Andreas te kapab mennen nan
Vitès mwayen nan fay San Andreas nan 3 milyon ane ki sot pase yo estime sou 2 pous (5.08 cm) chak ane. Nan apeprè menm ritm lan, klou nou yo grandi. Si tandans sa a kontinye, syantis yo predi ke nan 15 milyon ane, Los Angeles ak San Francisco pral adjasan a youn ak lòt.
Istwa a
Selon etid anpil, tranblemanntè sou Latè ki te fèt plizyè milyon ane de sa. Yon fenomèn natirèl te vin youn nan rezon ki fè divizyon yon gwo kontinan nan plizyè separe.
Mansyon nan tranblemanntè nan diferan kwen nan planèt la yo jwenn nan dokiman istorik nan Wòm Ansyen ak lòt eta yo. Yon kantite ladan yo te byen destriktif. Lòt moun, byenke yo te gen ti pouvwa, te kreye panik.
Enka repete te fè fas tranble nan Amerik di Sid. Sa a fòse yo revize règleman yo pou konstriksyon an nan bilding yo. Se te Enka yo ki te vin premye moun ki bati kay tranblemanntè. Masonry yo reziste plis pase yon sèl tranbleman tè.
Pou aprann kijan pou predi ak anrejistre yon fenomèn natirèl, apeprè 2 mil ane de sa, seyograf premye a te kreye nan Wayòm nan Mwayen. Aparèy la anrejistre latranblad. Atik la gade komik ase. Pandan tranbleman, li pouse yon boul kwiv nan bouch yon krapo ak bouch dragon an.
Karakteristik
Chak ane, yon milyon tranbleman tè rive sou Latè. Pifò nan yo gen ti kras pouvwa ak fè okenn mal. Danjere son anba tè rive sou 2 fwa nan yon mwa. Sepandan, nan pifò ka yo, yo rive nan oseyan oswa lòt kote kote pa gen okenn moun ak, kòm yon rezilta, pa pote domaj enpòtan, menm jan tou viktim yo.
Tranblemanntè yo ka koze pa plizyè kòz. Premye a tout yo, yo asosye ak mouvman natirèl la nan plak tektonik. Sa ka lakòz tranbleman fò.
Tranblemanntè rive tou akòz defo imen. Pa egzanp, kòz katastwòf natirèl yo se eksplozyon anba tè, tès zam nan oseyan yo, elatriye
Tranblemanntè gwo twou san fon souvan mennen nan tsoumani. Wotè vag yo rive 12 mèt. Dlo ap koule nan yon vitès fòmidab, sa ki kontribye nan pi gwo destriksyon ak lanmò. Yon premye egzanp se Fukushima ak tsunami an nan Endonezi, Thailand ak Sri Lanka 15 ane de sa.
Reyalite enteresan sou tranblemanntè yo se ke latranblad yo nan Japon pa sèlman detwi plant lan fòs nikleyè, men tou, mennen nan yon ogmantasyon nan vibrasyon yo sou Latè a alantou aks li pa 160 milimèt. Kòm yon rezilta, jou a te vin pi kout pa 1.8 microseconds.
Dire an mwayèn nan yon tranbleman tè se sou 60 segonn. Sepandan, pafwa se yon seri de entèpretasyon anba tè obsève. Tankou yon fenomèn natirèl se pi destriktif a ak danjere.
Se pi gwo kantite tranbleman yo obsève nan Emisfè Nò a. Plis pase 2/3 nan tranblemanntè rive nan Oseyan Pasifik la. Pi gwo kantite tsounami yo fèt la.
Yon fenomèn natirèl yo jwenn pa sèlman sou Latè. Chòk anba sifas la rive menm sou lalin lan. Se fenomèn nan yo rele - "moonquake". Li gen anpil mwens pouvwa pase yon tranbleman tè sou planèt nou an. Syantis yo pa ka eksplike nati chòk yo.
Pifò nan pi
Youn nan dezas ki pi grav natirèl te fèt nan mitan syèk la XII nan teritwa a nan Azerbaydjan modèn. Latranblad mennen nan efondreman nan wòch yo. Gwo wòch te bloke larivyè a. Se konsa, li tounen yon lak. Rezèvwa a te rele Geigel.
Tranbleman tè ki pi grav la te fèt nan mitan syèk la 16th nan peyi Lachin. Kòm yon rezilta, yo te yon gwo kantite bilding detwi. Katastwòf natirèl te lakòz lanmò plis pase yon milyon moun.
Yon tranbleman tè fèt nan plizyè pwofondè. Pi gwo dosye ki te janm anrejistre a se 750 kilomèt.
Pi danjere a se Chili ak Japon. Peyi sa yo pi souvan pase lòt soufri sou tranblemanntè. Japon konte pou ¼ nan tout latranblad.
An 1930, plis pase 5.5 mil tranblemanntè te anrejistre nan peyi a.
Nan peyi Chili, tranbleman tè ki pi mal la te fèt. Syantis yo anrejistre tranbleman ak yon fòs nan 9.5 pwen sou echèl la Richter. Kòm yon rezilta, yon tsunami leve, vag nan ki gaye sou 10,000 kilomèt.
Tranbleman tè ki pi long lan ki te anrejistre sou planèt nou an te fèt 15 zan de sa. Dire li yo te apeprè 10 minit.
Ki diferans ki genyen ant lanmè ak tsunami
Malgre ke tou de fenomèn yo ki gen rapò ak lanmè vag, sa a se pa menm bagay la. Yon vag mare refere a vag fon ki koze pa entèraksyon gravitasyonèl ant Solèy la, Lalin ak Latè. Yon tsunami se yon vag lanmè ki koze pa yon tranbleman tè anba dlo oswa yon glisman tè ki deplase dlo ki soti nan lanmè a.
Tsunami nan pi gwo nan istwa dat tounen nan 2004. li te rive nan Oseyan Endyen an e li te pran lavi 240 mil moun ki sòti nan 14 peyi. Wotè vag destriktif la te plis pase 30 m.
Kèk bagay ki pi enteresan nan tranbleman tè
Nan USA a gen yon pon, ki sitiye imedyatman sou de plak tektonik. Espesyalis yo te kapab devlope yon konsepsyon ki reziste tranbleman avèk siksè ak mouvman platfòm.
Kèk bèt santi yon apwòch tranblemanntè. Kòm yon rezilta, bèt yo byen vit kite bilding yo epi eseye jwenn lwen nan men yo. Sa a prensipalman refere a rat. Pwobableman, bèt santi tranbleman fèb anvan yon tranbleman tè, oswa enpilsyon elektrik ki rive soti nan yon chanjman nan plak la tektonik.
Yon tranbleman tè nan Amerik la nan kòmansman 19yèm syèk la te mennen nan lefèt ke nan seksyon separe aktyèl la nan Rivyè Misisipi a te kòmanse deplase nan direksyon opoze a yon sèl la tradisyonèl yo. Vre, fenomèn la te tanporè. Dlo byento ankò yo te kòmanse deplase nòmalman.
Enfòmasyon enteresan sou tranblemanntè yo se ke tranbleman 4 ane de sa, ki te fèt nan Nepal, te lakòz yon diminisyon nan wotè a nan Everest pa 25 milimèt.
Latranblad nan peyi Chili 9 ane de sa te deplase youn nan koloni yo 300 santimèt lwen kote orijinal la.
Yon tranbleman tè jenere yon gwo kantite enèji. Volim li yo se dè milye de fwa pi plis pase enèji a ki rive soti nan eksplozyon an nan yon tèt de gè nikleyè.
Vag souteren ki rive pandan yon tranbleman tè deplase nan vitès jiska 360 km / h, epi pafwa plis ... Sa se, yo prese tankou yon machin ras bon.
Tranblemanntè yo te di pou ede vire dlo an lò. Vrè, kèk moun jere yo pran avantaj de sa a epi pou yo jwenn rich.
Nan fen dènye syèk lan, yon tranbleman tè te fèt nan Meksik, kòm yon rezilta nan ki klinik la tonbe plat atè. Bilding lan te yon pawas matènite. Anba dekonb yo te tibebe ki fenk fèt. Timoun yo te rete anba kraze yo pou yon semèn san manje ak dlo. An menm tan an, lè sekouris yo jere fè soti dekonb yo, prèske tout timoun yo te vivan. Pifò sove ak abrasion minè oswa jis yon pè anpil.
Reyalite enteresan sou tranblemanntè yo se ke yon ti tan anvan ensidan an nan latranblad nan rezèvwa natirèl, ou ka santi yon bon sant dwòl. Kòz la nan fenomèn la se Choudrant. Mouvman kouch yo mennen nan liberasyon gaz anba tè. Epitou, syantis yo te repete anrejistre yon ogmantasyon nan tanperati a nan sous anba tè.
Pandan tranbleman, yon son sanble ak yon Grundman. Li se ki te fòme kòm yon rezilta nan bravo nan kwout tè a. Zòrèy imen an pa wè chòk.
Chanjman nan kondisyon metewolojik pa ka lakòz yon tranbleman tè. Sa se, siklòn, tanpèt, grèv zeklè pa pwovoke mouvman plak tektonik yo.
Rejyon ki pi sismik aktif
Ring Pasifik nan Ponpye oswa Belt nan dife a se yon zòn ki antoure Oseyan Pasifik la. Apeprè 90% nan tranblemanntè nan mond lan rive la. Pwochen rejyon ki pi sismik, ki konte pou 5-6% nan tout chòk mondyal, se senti a Alpine. Li finn soti nan rejyon Mediterane bò solèy leve a nan Latiki, Iran ak nan nò peyi Zend.
Gen kèk estatistik quantitative
Li estime ke 500,000 tranblemanntè detekte rive chak ane nan mond lan. Apeprè 100,000 nan yo ka santi yo. Apeprè 100 - lakòz domaj. Pou egzanp, apeprè 10,000 tranblemanntè rive nan sid Kalifòni chak ane. Pifò nan yo se konsa ti ke yo pa santi yo. Se sèlman yon kèk santèn nan grandè rive nan 3.0 pwen, epi sèlman sou 15-20 depase 4.0 pwen.
Pi fò tranbleman anrejistre
Tranbleman ki pi pwisan anrejistre nan mond lan te gen yon grandè de 9.5 pwen. Li te rive nan peyi Chili nan dat 22 me 1960. Apre li, seismograf anrejistre vag sismik ki miltipliye nan tout Latè a. Yo t'ap tranble anba pye planèt la pou plizyè jou. Fenomèn sa a rele osilasyon lib Latè.
Ki kalite gwonde yon moun tande nan yon tranbleman tè?
Moun ka detekte son nan seri a frekans soti nan 20 a 20,000 Hertz. Pifò ond tranbleman tè gen yon frekans ki mwens pase 20 Hz, kidonk vag yo menm yo pa ka tande. Pifò nan bri a bri ke moun tande pandan yon tranbleman tè soti nan mouvman an nan bilding lan nan kote yo ye ak bilding yo alantou.